Veiligheidscultuur

Een goede veiligheidscultuur zorgt verkleind de kans op ongevallen maar net zoals bij organisatiecultuur in het algemeen, ontbreekt bij veiligheidscultuur een eenduidig beeld over het ‘concept veiligheidscultuur’ en verschillen de definities per (veiligheids)organisatie/instituut.

Zeven dimensies maken een veiligheidscultuur
De overeenkomst in deze definities is dat veiligheidscultuur is te ontleden in zeven dimensies, waarbij een onderscheid te maken is tussen twee invalshoeken.

De eerste invalshoek is het beeld dat medewerkers hebben van het management en haar:
1. commitment en prioritering (als medewerkers ervaren dat het management gecommitteerd is en veiligheid als prioriteit stelt in relatie tot andere doelen, heeft dit tot gevolg dat veilig gedrag als belonend en stimulerend ervaren wordt)
2. empowerment (het verstrekken van invloed aan medewerkers door leidinggevenden, waardoor medewerkers zelf kunnen bepalen hoe ze hun werk veilig inrichten
3. rechtvaardigheid ten aanzien van veiligheid (belonen is goed maar ook straffen kunnen werken en worden geaccepteerd als de beoordeling/besluitvorming helder maar vooral eerlijk is verlopen).

handen-in-eenDe tweede invalshoek is het beeld dat medewerkers hebben over:
4. eigen commitment (zonder is gewenst gedrag eigenlijk niet te realiseren)
5. eigen prioriteit (het niet accepteren van onveilig gedrag van zichzelf en onveilig gedrag van collega’s zorgt voor een collectief veiligheidsbesef)
6. de onderlinge communicatie, leren en het vertrouwen in de competentie van henzelf en van hun collega’s (zonder vertrouwen is een goed leerproces en effectieve communicatie niet mogelijk)
7. het vertrouwen van medewerkers in de veiligheidssystemen (het is belangrijk dat medewerkers vertrouwen hebben in het systeem en het idee hebben dat het bedoeld is om ongevallen te voorkomen en niet ‘blame-cultuur’ tot resultaat hebben).

Veiligheidscultuurladder (Hearts & Minds)
veiligheidscultuurladder-heartsandmindsHearts and Minds‘ is één van de methoden (maar sowieso de meeste bekende) om de veiligheidscultuur in kaart te brengen. Het is ontwikkeld door Shell en beschikbaar gesteld aan derden. In Hearts and Minds wordt onderscheid gemaakt tussen 5 niveaus van veiligheidscultuur in beeld gebracht in de vorm van een ladder: veiligheidscultuurladder (Patrick Hudson, 2001). De ladder is enerzijds de presentatie van een grondhouding bij een bedrijf, terwijl het anderzijds een route weergeeft die doorlopen wordt in de mate van ontwikkeling in de veiligheidsprestatie. Ieder bedrijf bevindt zich ergens op de ladder. Het is dus mogelijk om bedrijven hierop in te schalen.

De Hearts and Minds elementen zijn:
1. Is management geïnteresseerd om VGWM met werkvloer te bespreken?
2. Betrokkenheid van werkvloer en zorg voor elkaar?
3. Welke beloning is er voor een goede VGWM prestatie?
4. Wie veroorzaakt volgens management ongevallen?
5. De balans tussen VGWM en winstgevendheid
6. Aannemer management
7. Competentie/ training; zijn werknemers geïnteresseerd
8. Wat is de grootte/ status van de VGWM afdeling?
9. Werkplanning inclusief werkvergunningen, reisplanning
10. Werkplek veiligheidstechnieken
11. Wat is het doel van procedures
12. Incident/ ongeval meldingen, onderzoek en analyses
13. Risico en Onveilige handeling rapporten
14. Wat gebeurt er na een ongeval? Is de “feedbackloop”gesloten?
15. Wie controleert VGWM op dagelijkse basis?
16. Hoe worden VGWM bijeenkomsten ervaren?
17. Audits/ reviews
18. Benchmarking, trends en statistieken

 

HOEVERS Arbozorg helpt u graag verder bij het verbeteren van de veiligheidscultuur in uw organisatie of bedrijf.