NADERE INVENTARISATIE FYSIEKE BELASTING

Maakt duidelijk welke vormen van fysieke belasting een risico vormen binnen uw organisatie

VORMT FYSIEKE BELASTING EEN RISICO BINNEN UW ORGANISATIE?

Fysieke belasting (overbelasting of te weinig beweging) tijdens het werk kan leiden tot lichamelijke klachten en tot arbeidsongeschiktheid bij medewerkers. In de algemene RI&E moet geïnventariseerd worden in hoeverre fysieke belasting een risico vormt tijdens het werk en of er voldoende beheersmaatregelen genomen zijn om het risico zoveel mogelijk te beperken. Wanneer blijkt dat de fysieke belasting een risico vormt of onvoldoende beheerst wordt, schrijft de Arbowet voor dat er een verdiepende inventarisatie uitgevoerd moet worden.

NADERE INVENTARISATIE FYSIEKE BELASTING IN 4 STAPPEN

HOEVERS Arbozorg kan een nadere inventarisatie Fysieke belasting binnen uw organisatie uitvoeren. Hierbij wordt als basis gebruik gemaakt van instrumenten die zijn ontwikkeld door TNO, in samenwerking met Inspectie SZW.

Stap 1 Inventariseren

Eerst wordt bepaald welke werkzaamheden/taken een risico vormen. Dit kunnen risico’s zijn op fysieke overbelasting maar ook op fysieke onderbelasting.

Stap 2 Beoordelen

Hierna wordt voor deze risicovolle werkzaamheden/taken een gedetailleerde risicobeoordeling uitgevoerd. Dit kan specifiek gericht zijn op hand/arm risico’s, werkhoudingsrisico’s, duw en trek risico’s, tilrisico’s of risico’s bij beeldschermwerk.

Stap 3 Maatregelen

Op basis van de uitkomsten worden praktische adviezen gegeven waarmee de organisatie aan de slag kan om het risico van fysieke belasting te beperken. Deze adviezen kunnen bijvoorbeeld gericht zijn op ergonomisch werkplekaanpassingen en/of het verbeteren van kennis door training en voorlichting.

Stap 4 Borging

Om te borgen dat de risico’s op fysieke belasting beperkt blijven is het van belang dit regelmatig te evalueren en bij veranderingen opnieuw te beoordelen. Ook het toezien op het zich houden aan de afspraken en herhaling van training en voorlichting is hierbij van belang.

WAAROM DE RISICO’S VAN FYSIEKE BELASTING GOED IN BEELD HEBBEN?

Fysieke belasting is nog steeds één van de belangrijkste risico’s in het werk die (langdurige) uitval van medewerkers veroorzaakt. In vele branches is fysieke belasting onderdeel van de werkzaamheden maar fysieke over- of onderbelasting kan voorkomen worden. Vaak wordt er pas actie ondernomen als het te laat is en medewerkers uitvallen met fysieke klachten. Dit kan voorkomen worden door een nadere inventarisatie uit te voeren en op basis van de uitkomsten maatregelen te nemen.

Z

Risico’s fysieke belasting goed in beeld

Z

Methodiek ontwikkeld door TNO

Z

Verminderen uitval door fysieke belasting

Z

​Duidelijk stappenplan en heldere adviezen

OVERIGE NADERE INVENTARISATIE VERPLICHTINGEN

Arbeidsrisico’s met een nadere (of verdiepende) inventarisatieplicht moeten terugkomen in iedere RI&E. Voor welke arbeidsrisico’s bestaan er nadere voorschriften voor een verdiepende inventarisatie?

Wat zegt de wet?

Arbobesluit

Artikel 5.2 Voorkomen gevaren Fysieke belasting

De arbeid wordt zodanig georganiseerd, de arbeidsplaats wordt zodanig ingericht, een zodanige productie- en werkmethode wordt toegepast of zodanige hulpmiddelen en persoonlijke beschermingsmiddelen, worden gebruikt, dat de fysieke belasting geen gevaren met zich kan brengen voor de veiligheid en de gezondheid van de werknemer.

Artikel 5.3 Beperken gevaren en risico-inventarisatie en -evaluatie

Voor zover de gevaren, bedoeld in artikel 5.2, redelijkerwijs niet kunnen worden voorkomen:

a. wordt met inachtneming van bijlage I bij de richtlijn, de arbeid zodanig georganiseerd, de arbeidsplaats zodanig ingericht, een zodanige productie- en werkmethode toegepast of worden zodanige hulpmiddelen en persoonlijke beschermingsmiddelen gebruikt dat die gevaren zoveel als redelijkerwijs mogelijk is worden beperkt;

b. worden in de risico-inventarisatie en -evaluatie, bedoeld in artikel 5 van de wet, met inachtneming van bijlage I bij de richtlijn, de veiligheids- en gezondheidsaspecten van de fysieke belasting beoordeeld, waarbij met name wordt gelet op de kenmerken van de last, de vereiste lichamelijke inspanning, de kenmerken van de werkomgeving en de eisen van de taak.


Richtlijn 90/269/EEG van de Raad van 29 mei 1990 betreffende de minimum veiligheids- en gezondheidsvoorschriften voor het manueel hanteren van lasten met gevaar voor met name rugletsel voor de werknemers

BIJLAGE I (*) REFERENTIEFACTOREN (Artikel 3, lid 2, artikel 4, onder a) en b), alsmede artikel 6, lid 2)

  1. Kenmerken van de last

Het manueel hanteren van een last kan gevaar opleveren, met name voor rugletsel, wanneer de last:

– te zwaar of te groot is;

– onhandig of moeilijk vast te pakken is;

– onstabiel is of de inhoud ervan kan gaan schuiven;

– zo ligt dat hij op een afstand van de romp of met voorovergebogen of verdraaide romp gehanteerd moet worden;

– door zijn vorm en/of consistentie, met name in geval van stoten, voor de werknemer letsels kan veroorzaken.

  1. Vereiste lichamelijke inspanning

Een lichamelijke inspanning kan gevaar, met name voor rugletsel, opleveren wanneer de inspanning:

– te groot is;

– slechts mogelijk is door een draaiende beweging van de romp;

– kan leiden tot een plotselinge beweging van de last;

– uitgevoerd wordt met het lichaam in onstabiele positie.

  1. Kenmerken van de werkomgeving

De kenmerken van de werkomgeving kunnen het gevaar voor met name rugletsel doen toenemen, wanneer

– er niet genoeg ruimte is, met name in verticale richting, om het werk te verrichten;

– de bodem oneffen is, en dus gevaar oplevert voor struikelen, of glad is, zodat de werknemer erop kan uitglijden met het schoeisel dat hij draagt;

– de ruimte of de werkomgeving zodanig is dat de werknemer de lasten niet manueel kan hanteren op een veilige hoogte of in een gunstige houding;

– de bodem of de werkplek hoogteverschillen vertoont, zodat de last op verschillende hoogten moet worden gehanteerd;

– de bodem of het steunpunt instabiel zijn;

– temperatuur, luchtvochtigheid of luchtcirculatie niet aangepast zijn.

  1. Eisen van de taak

De taak kan ook gevaar voor met name rugletsel opleveren, wanneer daarmee een of meer van de volgende factoren gemoeid zijn:

– er moeten lichamelijke inspanningen worden verricht die met name de wervelkolom te vaak of te langdurig belasten;

– er zijn onvoldoende rust- of recuperatieperioden;

– de lasten moeten over te grote afstanden worden opgetild, neergezet of gedragen;

– het werktempo wordt bepaald door een proces dat door de werknemer niet kan worden aangepast.

(*) Voor een multifactoriële analyse kan tegelijkertijd rekening worden gehouden met de verschillende punten van de bijlagen I

en II.

 

BIJLAGE II (*) INDIVIDUELE RISICOFACTOREN (Artikel 5 en artikel 6, lid 2)

De werknemer kan gevaar lopen, indien:

– hij fysiek niet in staat is de taak uit te voeren;

– hij verkeerde kleding, schoeisel of andere persoonlijke uitrusting draagt;

– zijn kennis of opleiding onvoldoende of niet is aangepast.

(*) Voor een multifactoriële analyse kan tegelijkertijd rekening worden gehouden met de verschillende punten van de bijlagen I en II.