De week van de werkstress. Wat een drama!
Of kunnen we best makkelijk wat doen om werkstress te voorkomen?
(spoiler: het antwoord is ja)
Bijna 1,3 miljoen mensen hebben last van burn-out klachten. Werkstress zorgt voor veel persoonlijk leed, gezondheidsschade en maatschappelijke kosten. Daarmee begint het persbericht waarmee de week van de werkstress deze week is geopend.
Zucht
Ik moet er gewoon van zuchten. Wat een stom werk heb ik toch ook gekozen: Arbeids- en organisatiedeskundige. De zogenaamde expert op het gebied van PSA, psychosociale arbeidsbelasting.
Nou, zo’n expert voel ik me niet altijd. Eerder een simpele ziel op dit gebied. Was ik maar arbeidshygiënist gebleven, dat is lekker feitelijk en dan heb je geen discussie over of medewerkers nou werkstress hebben of erváren en of dat het meer of minder waar maakt. Als Arbeidshygiënist meet je een waarde en die toets je aan een grenswaarde. Veel makkelijker! (disclaimer: ik weet zeker dat ik straks na het posten van deze blog een reactie krijg van mijn collega, die arbeidshygiënist en het ongetwijfeld oneens is).
Maar goed, soms moet ik er dus van zuchten. Vooral omdat ik regelmatig denk: hoe moeilijk is het nou eigenlijk om iets te doen aan werkstress (of het voorkomen ervan)? Ben ik echt zo naïef? Of ondeskundig?
Twee punten
Ik, als simpele ziel, denk echter dat je met de volgende twee punten al best veel werkstress kunt voorkomen (zonder gelijk te verzanden in vragenlijsten, discussies over wel of niet ervaren van werkstress, organisatiebrede programma’s, weken van werkstress etc).
- Mensen willen het goede voorbeeld volgen
Dit hoorde ik laatst een deskundige op gebied van gedragsverandering zeggen. En medewerkers zijn ook mensen. Dus ook medewerkers willen het goede voorbeeld volgen. Als werkgever hoef je dan eigenlijk alleen maar het goede voorbeeld te geven, of nog concreter: leidinggevende geef het goede voorbeeld. Daarmee kan je de cultuur creëren die je graag wilt zien in je organisatie. Hoe lastig dit ook lijkt, je kunt de cultuur in je organisatie zelf maken en veranderen (dat is leuk te zien in dit filmpje waarbij nieuwe medewerkers direct meegaan in wat de huidige medewerkers doen, en als die weggaan blijven de nieuwere medewerkers dit gedrag vertonen en dat wordt weer overgenomen door de nieuwe medewerkers enz enz).
Wat is dan volgens mij dat goede voorbeeld?
Heb oog voor elkaar, geef een medewerker tijd en aandacht. Niet omdat het moet, maar omdat je het intrinsiek wilt. Anders werkt het niet. Dus leer je medewerker kennen en heb regelmatig informele en formele gesprekken.
Waar je het dan concreet met je medewerkers over kunt hebben, lees je bij het tweede punt.
- Medewerkers willen simpelweg “leuk werk”
Niet meer en niet minder. Wat leuk werk is, is voor iedereen anders, maar onderstaande kenmerken van “leuk werk” zijn voor nagenoeg iedereen gelijk*:
- Betekenisvol en uitdagend werk
- Voldoende autonomie (regelmogelijkheden en vrijheid)
- Sociale steun op de werkvloer
- Leermogelijkheden
- Duidelijk omschreven rollen en taken
- Veilig werkomgeving
- Toekomstperspectief
- Passende beloning
- Activeren gezond gedrag
Laat medewerkers als voorbereiding op één van de gesprekken die je met ze hebt eens deze meetlat gebruiken. Help de medewerker hierbij, praat erover en kijk waar nog uitdagingen liggen. Zulke gesprekken vergroten bewustwording en verhogen eigenaarschap over zijn of haar eigen loopbaan en dus de (duurzame)inzetbaarheid. Voeg hier nog de vraag aan toe over “hoe gaat het met je werk-privé balans” (zeker nu in de Corona periode met veel thuiswerken) en je hebt zeker weten een mooi gesprek!
De arbeids- en organisatiedeskundige vindt er ook wat van
Daarnaast denk ik -als Arbeids- en organisatiedeskundige- dat je een goede risico-inventarisatie van werkstress in je organisatie nodig hebt. De uitkomsten ervan gebruik je voor het maken van (preventief) beleid en werken aan duurzaam inzetbare medewerkers. Daarover is hier meer te lezen.
Wil je cijfers om je beleid te onderbouwen? Klik dan hier voor de factsheet van TNO
De zelfinspectietool van Inspectie SZW helpt werkgevers bij het controleren of hun beleid compleet is.
*”beter goed gejat dan slecht verzonnen” dit lijstje is uit een presentatie van Prof. Dr. Annet de Lange. Leuk werk is in dit geval werk dat bijdraagt aan de duurzame inzetbaarheid van de medewerkers.